آبیاری اتوماتیک چیست ؟
اصول آبیاری اتوماتیک بر پایه راه اندازی سیستم آبیاری در زمان تعیین شده و مقدار مشخص می باشد . به این معنا که اگر ما بتوانیم باغ ، مزرعه یا هر آنچه کاشته ایم را به هر وسیله در زمانی که دلخواهمان است به میزانی که می خواهیم و البته بدون اینکه در ان محل باشیم آبیاری کنیم ، در واقع آبیاری اتوماتیک را انجام داده ایم . به طور مثال اگر ما باغی داشته باشیم که باغبان هر روز راس ساعت 6 صبح آبیاری نماید ، باید سیستمی اجرا کنیم که این عملیات را هر روز بدون دخالت همان اپراتور و البته با همان دقت یا بهتر انجام دهد . در جمع بندی مبحث آبیاری اتوماتیک باید گفت که اگر دقت و ظرافت به طور کامل وجود نداشته باشد ، به جای سهولت و راحتی در کار در واقع زحمت مصرف کننده را ده چندان کرده و همواره باید در حال کنترل و رصد کردن سیستم بوده و خطا های ایجاد شده را با صرف هزینه و زمان اصلاح نمایید . که این خود با اتوماتیک بودن سیستم که به مفهوم راحتی مصرف هست تناقض زیادی داشته و همخوانی ندارد . آبیاری اتوماتیک روش های متفاوت و متنوعی دارد که در مقالات بعدی به این موارد خواهیم پرداخت.
تاریخچه آبیاری اتوماتیک
تاریخچه آبیاری اتوماتیک به مفهوم امروزی قدمت زیادی ندارد البته که در زمانهای دور کشاورزان با ایجاد دریچه های خاصی که پس از چند ساعت با کنترل یک وزنه بسته می شد شاید به نوعی عملیات آبیاری اتوماتیک را برای راحت تر کردن این مسئله یا چیز هایی شبیه به آن انجام می دادند . ولی در حقیقت ادوات اتوماتیک جهت آبیاری شاید در صده کنونی تولید و وارد بازار شده و پس از یک روند آزمون و خطا در نهایت به شرایط کنونی رسیده است .
آبیاری اتوماتیک درجات مختلفی داشته که اگر در آبیاری اتوماتیک از سنسور های کنترل کننده استفاده شود کاملاً دخالت انسانی را برای آبیاری از بین برده و آبیاری اتوماتیک و هوشمند انجام خواهد شد . یعنی نیاز های آبی گیاه توسط سنسور های هوشمند رطوبت و دما و غیره رصد و شناسایی شده و توسط اتوماسیون آبیاری عملیات به صورت اتوماتیک اجرا خواهد شد.
دلیل محبوبیت سیستم آبیاری اتوماتیک
با پیشرفت تکنولوژی ، علاقه مندی انسان به سهولت اجرای کارهای مهم ، باعث شد که آبیاری اتوماتیک نیز جایگاه خود را در دنیای امروزی باز نماید . دقت بالا ، راندمان بیشتر و عدم حضور افراد در محل در زمان نیاز به آبیاری علاقمندی افراد را جهت استفاده از آن بیشتر کرده و هر روز روشهای جدید تری برای آبیاری اتوماتیک در حال تولید می باشد تا جایی که افراد می توانند با آبیاری اتوماتیک از فاصله های دور حتی در کشوری دیگر گل و گیاه خود را به میزان مورد نیازشان آبیاری کنند . یا سنسوری در سیستم آبیاری تعبیه کنند که اگر باران آمد آبیاری به صورت اتوماتیک قطع گردد و یا اگر رطوبت گیاه کافی نبود سیستم با یک هشدار مصرف کننده را متوجه کرده و سیستم آبیاری را فعال نماید.
کاربرد آبیاری اتوماتیک در فضای کوچک تا بزرگ
آبیاری اتوماتیک به نحوی است که برای یک گلدان کوچک در گوشه یک تراس تا یک مزرعه بزرگ با پوشش گیاهی مختلف قابل اجرا می باشد . به شکلی که اگر ما گلدان یا مجموعه ای از چند گلدان داشته باشیم و نخواهیم برای آبیاری آنها هنگاهی که در سفر هستیم کلید منزل را به همسایه یا اقوام بسپاریم ، میتوانیم از یک سیستم آبیاری کوچک جهت حل این مشکل استفاده کنیم و در مقابل اگر صاحب مزرعه ای بزرگ با انواع گل و گیاه و درخت و زراعت های متفاوت هستیم نیز جهت بالا بردن راندمان و کمتر مصرف کردن آب و بالا بردن دقت در آبیاری و نیز کاهش هزینه های نیروی انسانی میتوانیم یک سیستم جامع آبیاری اتوماتیک برای آن نصب کنیم .
آبیاری اتوماتیک باغچه
برای باغچه ها معمولاً اگر ابعاد تا حدود 100 متر باشد معمولاً از تایمر های آبیاری یا کنترلر های با ایستگاه های کمتر یعنی نهایتاً 4 ایستگاه استفاده می شود . دلیل آن هم کوچک بودن مساحت و عدم پیچیدگی در تعیین نیاز آبی گیاهان و نیز در دسترس بودن ادوات آبیاری اتوماتیک جهت رصد کردن و حل مشکلات احتمالی آنها خواهد بود .
آبیاری اتوماتیک باغ
برای آبیاری اتوماتیک باغ به دلیل میزان پراکندگی و تعدد شیفت های آبیاری معمولاً از یک سیستم جامع آبیاری با تعداد ایستگاه های بیشتر و نیز سیستم فیلتراسیون اتوماتیک و پمپاژ کامل استفاده می شود . برای مانیتور کردن معایب و آگاهی از صحت اجرای آبیاری می توان از یک نرم افزار که همواره اطلاعات سیستم آبیاری را به کاربر برساند استفاده کرد که امروزه بسیاری از کنترلر های آبیاری این قابلیت را دارند.
مزایای آبیاری اتوماتیک
در دنیای ماشینی امروز که حتی سفارشات روزمره جهت خرید منزل را هم افراد به صورت غیر حضوری انجام می دهند ، بسیار واضح است که صرف وقت هر روزه برای آبیاری با مفهوم کنترل و مدیریت زمان خیلی سازگارنیست . فارغ از این موضوع گل و گیاه موجودات زنده ای هستند که خصوصاً در فصول گرم سال حتی به تعویق افتادن یک نوبت آبیاری مانند حذف یک وعده غذا به کودک میتواند آسیب جبران ناپذیری به آنها وارد کند . پس اگر ما به هر دلیل اعم از مسافرت ، مشغله های روزمره یا درگیری های کاری متفرقه در محل حضور نداشته باشیم ناچار باید آسیب به گل و گیاه خود را بپذیریم یا اینکه آبیاری آنها به شخص دیگر که در محل حضور دارد واگذار کنیم اما چاره دیگری نیز وجود دارد .. بله آبیاری اتوماتیک
آبیاری اتوماتیک جدای از حذف حضوری اپراتور مزایای دیگری نیز دارد. به فرض مثال گاهی باغبانی که نقش آبیار را دارد شلنگ آب را پای یک درخت نهاده و مشغول کار دیگری شده و آب زیادی به یک درخت می دهد و در مورد درخت دیگر کم حوصلگی می کند و آب کمتری می دهد . به این معنی که سلیقه آبیار در آبیاری دستی همیشه دخیل می باشد اما آبیاری اتوماتیک با یک عادت مشخص تعیین شده به میزان موثر آب را در اختیار گیاه قرار می دهد . جدای از این موضوع با توجه به تبخیر بیشتر در فصول گرم در زمان های روز می توان با آبیاری اتوماتیک در زمان های خنک تر مانند آبیاری شبانه این مهم را انجام داد از راندمان بالاتر آبیاری اتوماتیک نیز نسبت به دستی نباید غافل گردید.
معایب آبیاری اتوماتیک
از آنجایی که هیچ گلی بی خار نیست ، آبیاری اتوماتیک نیز با آنهمه مزیت قطعاً مشکلاتی دارد که البته بیشتر این مشکلات مربوط به عدم استفاده از لوازم با کیفیت و عدم به کارگیری افراد متخصص جهت نصب آبیاری اتوماتیک می باشد . جدای از این موضوع با توجه به اینکه گیاهان موجودات زنده هستند ایجاد ارتباط بین کسی که هر روزه آبیاری را انجام می دهد و تغییرات منفی یا مثبت در اثر آبیاری می تواند بسیار موثر باشد . در آبیاری اتوماتیک خصوصاً مدل هایی که روند کار توسط مصرف کننده مانیتور نمی شود معمولاً در صورت خرابی به هر دلیل تا زمان خبر دار شدن مسئول مربوطه ممکن است آسیب زیادی به باغ یا مزرعه وارد شود . در نهایت شناخت کافی . استفاده از لوازم با کیفیت و آگاهی از وضعیت مزرعه و باغ و باغچه به همراه بازدید های دوره ای از سیستم آبیاری اتوماتیک قطعاً بسیاری از معایب و انتقاد هایی را که به سیستم آبیاری اتوماتیک و هوشمند وارد هست را رفع خواهد نمود .
تجهیزات آبیاری مورد نیاز برای اجرای سیستم آبیاری اتوماتیک
تجهیزات آبیاری اتوماتیک کاملاً با آبیاری دستی یکسان است و تنها برای راه اندازی آن نیاز به شیرآلات برقی و سیستم فرمان اتوماتیک می باشد . این شیر آلات می توانند سلونوئید ولو و یا یک شیر معمولی باشد که با یک عملگرا یا اکچیویتور راه اندازی می شود و برای سیستم فرمان هم یک برد الکترونیکی طراحی شده یا یک کنترلر و یا یک تایمر باطری خور معمولی باشد . البته هر چه به سمت هوشمند تر شدن سیستم آبیاری پیش برویم باید سنسور های متفاوتی را در سیستم در نظر بگیریم .